Wat is Stevia?

Het kruid Stevia Rebaudiana Bertoni, kortweg stevia en in Nederland ook wel bekend als
“Honingkruid”, komt oorspronkelijk uit Paraguay. Stevia is het zoetste plantje ter wereld en de
Guarani-indianen gebruikten stevia al 1500 jaar geleden om haar kruidenthee en voedsel mee te
zoeten.

De zoete bestanddelen van het plantje (Reb-A) bevinden zich in de bladeren van de plant. Deze zoete
bestanddelen worden tijdens een extractieproces uit de bladeren gewonnen. Hierdoor blijft er een wit
poeder over dat 100 tot 400x zoeter is dan gewone suiker. De zoetkracht van het extractpoeder is
afhankelijk van de mate waarin het proces wordt uitgevoerd. Hoe zuiverder het extract, hoe zoeter
het poeder is. Deze mate van “zuiverheid” wordt in een cijfer uitgedrukt en aan “Reb-A” toegevoegd.
Zo is Reb-A97 zuiverder en zoeter dan Reb-A90.

Het zeer zoete witte extractpoeder is puur te gebruiken als zoetstof om gerechten mee te zoeten of
om te gebruiken voor koken en bakken. Echter door haar enorme zoetkracht is het vrij lastig
doseerbaar. Er zijn daarom diverse varianten met stevia ontwikkeld waarbij het extractpoeder is
verrijkt met bijvoorbeeld inuline of erythritol. Door de inuline krijgt de zoetstof een fijne structuur
vergelijkbaar met die van poedersuiker. In combinatie met erythritol ontstaat er een kristalvormige
zoetstof met de structuur van suiker. Beide combinaties zijn 100% natuurlijk en maken de zoetkracht
van stevia beter doseerbaar.

In stevia zitten geen calorieën en geen koolhydraten en het verandert de bloedsuikerspiegel niet. Tijdens verhitting blijft stevia stabiel. Stevia behoudt dan haar zoetkracht en is daardoor geschikt om mee te koken en te bakken.

Lees ook alles over de geschiedenis van stevia en de positieve eigenschappen die stevia op je
gezondheid kan hebben.

Waarom praat iedereen over stevia en staat er steviolglycosiden op de verpakking?

In steviabladeren bevinden zich een aantal stoffen die zoet zijn; Dul-A, Reb-A, Reb-B, Reb-C, Reb-D,
Reb-E, Reb-F, Rub, SB (steviolbioside), ST (stevioside), SV (steviol). Deze verzameling noemt men
steviolglycosiden. Het ene stofje is wat mooier van smaak dan het andere.

Binnen de EU is wettelijk vastgelegd welke minimale zuiverheid voor de totale mix van deze stoffen is
toegestaan, dit is een zuiverheid van 95%. De overige 5% van deze steviolglycosiden bestaat uit vocht,
polyfenolen (anti-oxidant) en Flavonoïden (Vitamine P). De onderlinge percentages van deze stoffen
kunnen binnen de wettelijke richtlijn verschillen en daardoor ook de smaak en zoetkracht.

Waar ontstaat de verwarring?

Volgens de etiketteringsrichtlijn van de EU is het alleen toegestaan om steviolglycosiden op de
ingrediëntenlijst te vermelden als steviolglycosiden of E960. Sommige fabrikanten geven ook het
zuiverheidspercentage aan, dus steviolglycosiden >95%. Veel consumenten denken hierdoor dat
genoemde 95%, ook daadwerkelijk 95% van het totaalproduct in de winkel is, en dit is niet het geval.
Genoemde 95% gaat alleen over de zuiverheid van steviolglycosiden en heeft niets te maken met de
percentages van de verschillende ingrediënten van het totaalproduct. Dus ook al zit er maar 5%
steviolglycosiden in het product, dit moet dan 95% zuiver zijn.

Hoe bereiken producenten deze wettelijke norm?

Van de verzameling steviolglycosiden is Reb-A de meest gebruikte, dit is het zoetste stofje. Reb-A is
verkrijgbaar in diverse zuiverheidspercentages; 40%, 60%, 70%, 80%, 90%, 95%, 97%, 98%. Des te
hoger het zuiverheidspercentage, des te puurder het is en des te hoger de zoetkracht en prijs. De
producent mag zelf weten welk percentage Reb-A hij gebruikt, zolang het maar voldoet aan de
totaalnorm van 95% zuiverheid aan steviolglycosiden. Gebruikt hij een lage zuiverheid dan heeft hij
meer nodig in het product, maar is de kwaliteit lager. Gebruikt hij een hoge zuiverheid dan heeft hij
minder nodig in het product en is de kwaliteit hoger.

Misleidend of gebrek aan informatie?

Je ziet sommige producenten het percentage steviolglycosiden (van een zuiverheid >95%) vermelden. Zoiets als; 23% steviolglycosiden. Zij spelen in op het idee
bij de consument dat een hoger percentage een beter product zou zijn. Terwijl dit het tegenovergestelde is. Des te meer steviolglycosiden, des te lager is de
kwaliteit, des te slechter de smaak, en des te goedkoper is het product.

Hoe zit dit bij het merk SteviJa?

SteviJa gebruikt uitsluitend steviolglycosiden van de beste kwaliteit. Wij ontwikkelen onze eigen receptuur door een mix te maken van alle stoffen waaruit
steviolglycosiden bestaan. Voor de overige ingrediënten kiest SteviJa altijd de mooiste natuurlijke ingrediënten. Doordat SteviJa altijd kiest voor de beste
kwaliteit van haar grondstoffen kan bij het vermelden van het percentage en het verkeerd interpreteren ervan door de consument, de indruk bestaan dat de
kwaliteit minder is dan dat van een ander merk. Terwijl het tegenovergestelde juist waar is. Onthoud dit; méér steviolglycosiden betekend automatisch van
mindere kwaliteit en smaak.

Het vermelden van de gebruikte percentages steviolglycosiden draagt dus niet bij aan duidelijkheid voor de consument, het zegt immers niets over de kwaliteit
en smaak. Om deze reden vermeld SteviJa het percentage steviolglycosiden niet op verpakking. Wij willen niet dat de consument hierdoor misleid wordt en
verkeerde conclusies trekt. Ook uit concurrentie- overweging geeft SteviJa haar specifieke receptuur niet vrij.

Hulpstoffen

Aangezien onze steviolglycosiden een hoge zoetkracht hebben van 400-450x zoeter dan suiker, kun je je voorstellen dat het niet werkbaar is om een theelepel
hiervan in je koffie of thee te doen. In wezen doe je dan 400 tot 450 scheppen suiker in één kopje. Om de zoetkracht vergelijkbaar te maken met die van suiker
worden hulpstoffen gebruikt. SteviJa gebruikt hiervoor uitsluitend verantwoorde, natuurlijke hulpstoffen zoals inuline of erythritol.

Inuline wordt gewonnen uit cichorei, een type wortel dat ook in Nederland groeit. Na het oogsten wordt de wortel verwerkt tot een fijn wit poeder. Dit poeder
heeft van nature een licht zoete, romige smaak en is in tegenstelling tot de wortel niet meer bitter. Erythritol is een natuurlijk suikeralcohol (polyool) die wordt
gewonnen uit plantaardige suikers. Deze komen onder andere voor in fruit en gegist voedsel. De suikers worden gemengd met water, gefermenteerd en
gekristalliseerd. Na het zuiveren blijven er geen fruitsuikers of gist achter. Erythritol geeft Kristal zijn kristalvormige structuur en is van zichzelf al enigszins zoet.

Ook bij het gebruik van hulpstoffen zie je bij producenten grote verschillen. Neem bijvoorbeeld maltodextrine. Dit is een zeer ongezonde hulpstof.
Maltodextrine opgelost in water heeft als resultaat glucosestroop, suiker dus. Niet echt klantvriendelijk om je stevia te verkopen als suikervrij terwijl het
eenmaal in je koffie of thee wel net zo slecht als suiker wordt!

Waarom wordt een zoetkracht vermeld van bijvoorbeeld 4-12

Zoals beschreven is de zoetkracht van producten met stevia afhankelijk van de gebruikte hoeveelheid. Suiker heeft een rechte lijn bij de toename van
zoetkracht, 1 klontje is zoet, 10 klontjes tien maal zoeter. Bij stevia is dit een “kromme”. Zo kan 1 dosering steviolglycosiden vergeleken worden met 1 klontje
suiker, echter neem je 10 doseringen dan kan de zoetkracht wel oplopen tot 40 maal zoeter dan suiker. Ik heb dat weergegeven in onderstaande grafiek.

Op SteviJa Zoetpoeder® is als dosering weergegeven: 4:12. In kleine hoeveelheden, bijvoorbeeld bij het zoeten van koffie en thee, is dit correct, maar bij het
bakken van bijvoorbeeld een cake gaat dit niet helemaal op. Op SteviJa Kristal® is de verhouding 1:1 tot 1:3 weergegeven. Dit houdt in dat in kleine
hoeveelheden de zoetkracht gelijk staat aan die van suiker en bij grotere doseringen één deel Kristal gelijk staat aan drie delen suiker.

Wanneer je meer stevia gebruikt dan nodig zal je merken dat de kenmerkende zoethoutachtige smaak van het plantje wat meer naar voren komt. Hier geldt
dus voor het gebruik; minder = meer, en het is nog voordeliger ook!